Sen ma ogromny wpływ na funkcjonowanie człowieka. Wszelkich niepokojących sygnałów związanych z jego naturą nie należy bagatelizować. Problemy te mogą mieć bowiem znaczenie w kontekście stanu psychicznego, jak i fizycznego. Jedną z trudności, z którą boryka się coraz więcej osób, jest parasomnia. Dowiedz się, jakie są przyczyny rozmawiania przez sen i sprawdź, jak sobie z tym radzić.
Co to jest parasomnia?
Parasomnia to medyczna nazwa na zaburzenie snu, które polega na niepożądanym wybudzaniu się bez kontroli człowieka. Jest to problem, z którym zmaga się coraz większa liczba osób, a jego obecność znacznie pogarsza codzienne funkcjonowanie.
Parasomnia może być mylona z bezsennością, jednak różnica między nimi jest dość wyraźna. Do zaburzenia tego dochodzi w momencie, gdy człowiek potrafi zasnąć, a więc czas odpoczynku w nocy jest prawidłowy. Problemem jest natomiast jakość snu i brak prawidłowej regeneracji.
Jakie są rodzaje parasomnii?
Międzynarodowa Klasyfikacja Zaburzeń Snu wyróżnia trzy rodzaje parasomnii. Każda z nich różni się od siebie ze względu na fazę snu, w jakiej występuje, a także dolegliwości, jakie jej towarzyszą. Wyróżnia się:
- parasomnie związane z wybudzaniem,
- parasomnie, które wiążą się z fazą snu REM,
- parasomnie występujące pod bliżej nieokreśloną postacią zaburzenia snu.
Parasomnie związane z wybudzaniem
Zaburzenia snu, które powodują nadmierne wybudzanie się, polegają na tym, że fazy snu zostają w pewien sposób zaburzone i całkowicie przerwane na pewnym etapie. Przykładem jest Zespół Elpenora, który towarzyszy gorączce lub spożyciem nadmiernej ilości alkoholu. Występuje on po nagłym wybudzeniu się i jest zaliczany do krótkotrwałych stanów psychotycznych. Innym przykładem jest wybudzanie się dzieci z powodu tzw. lęków nocnych. Bardzo często są one połączone z krzykiem, a ich przyczyną mogą być koszmary, czynniki genetyczne lub nadmiar stresu.
Parasomnie, które wiążą się z fazą snu REM
Parasomnie powiązane z fazą REM nie wiążą się z bezpośrednim wybudzeniem. Polegają natomiast na pewnego rodzaju zakłóceniu w trakcie snu, które zaburza odpowiednią regenerację organizmu. Do tego rodzaju trudności zalicza się między innymi paraliże senne i koszmary.
Parasomnie występujące pod bliżej nieokreśloną postacią zaburzenia snu
Trzecim rozróżnieniem są bliżej nieokreślone parasomnie, które wynikają z różnego rodzaju zaburzeń. Przykładem jest bruksizm, który z powodu zgrzytania zębami wpływa negatywnie na jakość snu. Do tego rodzaju parasomnii zaliczane jest również mówienie przez sen, które może pojawić się w każdej fazie snu.
Jakie są przyczyny mówienia przez sen?
Specjaliści podkreślają, że jednorazowe mówienie przez sen może zdarzyć się każdemu człowiekowi. W takich przypadkach powodem jest najczęściej wysoka temperatura ciała. Do innych przyczyn zalicza się również:
- nadmierny stres,
- nieregularny sen,
- nieprawidłowy styl życia,
- zażywanie dużych ilości alkoholu,
- branie silnych leków przeciwbólowych.
Niekiedy mówienie przez sen może być przyczyną pojawienia się zaburzeń psychicznych. Najczęściej jest ono powiązane z depresją, zaburzeniami lękowymi oraz nerwicami. Krzyki i rozmawianie przez sen występuje także u osób, które doświadczyły traumatycznego wydarzenia i są objawem PTSD, czyli stresu pourazowego. Bardzo często mówienie przez sen jest przypadkowe i dla osoby niebędącej w fazie snu nie mają większego sensu. Wypowiadane treści są więc pozbawione spójności. Najczęściej przyjmują one postać:
- gaworzenia,
- mamrotania,
- krzyczenia przypadkowych słów.
Rozmawianie przez sen – jak leczyć?
Jak wspomniano wcześniej, warto pamiętać, że jednorazowe lub rzadkie mówienie przez sen nie powinno budzić żadnych niepokojów. Problem pojawia się, gdy czynność ta pojawia się w nadmiernych ilościach lub gdy zaburza ogólne funkcjonowanie człowieka. Niekiedy radzenie sobie z mówieniem przez sen jest także wdrażane, gdy przypadłość ta przeszkadza osobom bliskim, które na przykład dzielą z daną osobą pokój lub łóżko.
Leczenie rozmawiania przez sen polega przede wszystkim na wdrożeniu odpowiednich działań związanych z higieną snu. Konieczne jest wprowadzenie regularnego trybu życia, które polega na zasypianiu i wybudzaniu się o podobnych porach. Warto również wiedzieć, że ostatni posiłek powinien być zjedzony na około 3 godziny przed pójściem spać. Na mówienie przez sen wpływają również czynniki zewnętrzne takie, jak temperatura pomieszczenia lub rodzaj pościeli. Dobrze, jeśli pomieszczenie wieczorem jest odpowiednio przewietrzone, a tekstylia, z jakich się korzysta w nocy, charakteryzują się najwyższą jakością. Dobrze zainwestować w pościel bawełnianą, która przepuszcza powietrze i sprawia, że organizm ma zapewniony odpowiedni fundament do regeneracji.
Parasomnia, która występuje rzadko, nie wymaga ingerencji specjalistów. Jeśli jednak zaburzenia snu znacznie pogarszają funkcjonowanie, warto udać się do lekarza pierwszego kontaktu lub psychiatry. W niektórych przypadkach leczenie farmakologiczne może okazać się pomocne. Ostateczną decyzję podejmuje lekarz na podstawie przeprowadzonego wywiadu z pacjentem.
